Op 4 januari overleed de Israëlische schrijver Aharon Appelfeld, 85 jaar oud. Hij werd in 1932 geboren in het toen Roemeense Czernowitz, in een intellectueel Duitstalig joods gezin. Zijn ouders konden zich moeilijk voorstellen dat juist Duitsers hen wilden vermoorden. En ze waren daarin niet de enigen, getuige Appelfelds bekendste roman Badenheim 1939 (1980; Nederlandse …
Tag: NRC
Verliefd op een Palestijn? Dat mag je niet lezen
Aan een Israëlische minister dankt deze schrijver het succes van haar roman over de liefde tussen een Palestijn en een Israëlische. Al voordat het boek in enige taal was vertaald, was de Israëlische roman Grensleven van Dorit Rabinyan (1972) wereldnieuws. Een voorstel om het boek op een leeslijst voor middelbare scholieren te zetten werd door het ministerie …
Eén nacht, Markovitsj
Voor de NRC schreef ik een recensie over Eén nacht, Markovitsj van Ayelet Gundar-Goshen. Deze werd op 26 februari 2016 gepubliceerd. Je kunt hem hier lezen. Omdat hij hier en daar naar mijn smaak iets te rigoureus is ingekort, publiceer ik hieronder de recensie zoals ik hem oorspronkelijk heb geschreven. Liever de zekerheid van de hel …
Een pak ransel op zijn tijd. Sjolem Aleichem is subtiel over het verstikkende sjtetl
Van de tientallen romans, verhalen en toneelstukken die de Jiddisje auteur Sjolem Aleichem (1859-1916) schreef, is inmiddels ook het nodige in Nederlandse vertaling verschenen, zoals zijn meesterwerk Tevje de melkboer (2008) en zijn autobiografie Het leven een roman (1999), beide vertaald door Willy Brill. Sjolem Aleichem schreef ook voor kinderen. Dankzij vertaalster Henriette Silverberger kunnen …
Hengelen naar liefde. Shalev laat drie stemmen spreken over dezelfde familie
In Het hart van de familie, de pas vertaalde roman van de Israëlische schrijver Zeruya Shalev (1959) draait het net als in haar eerdere werk om de behoefte aan liefde, tussen man en vrouw, minnaar en minnares, ouders en kinderen. Haar vorige boeken, de trilogie Liefdesleven (1997), Man en vrouw (2000) en De tweede familie …
‘Het doet pijn als een straf’
David Grossman schreef een boek over de dood van zijn in Libanon gesneuvelde zoon Uri. Hij wil intimiteit scheppen zonder particulier te zijn. “Als ik geen woorden vind voor wat ik meemaak, voel ik me niet thuis in mijn eigen leven.” De interviewafspraak met David Grossman wordt tot tweemaal toe verzet. Eerst omdat hij …
Spot met beide kampen. Hoe een Arabier op een jood wil lijken
De hoofdpersoon in Tweede persoon enkelvoud van de Israëlisch-Arabische auteur Sayed Kashua heeft het goed voor elkaar. Als Arabische Israëli van eenvoudige afkomst heeft hij zich opgewerkt tot een geslaagd advocaat. Hij woont met vrouw en twee kleine kinderen in een chique Arabische wijk van Jeruzalem. Ook zijn Arabische vrienden zijn geslaagde academici, met wie …
Koning David had kapsones. Meir Shalevs tekstanalyse van het Oude Testament
De eerste liefde in de Bijbel is niet die van Adam voor Eva. Ze begeren elkaar, maar het woord ‘liefde’ wordt niet genoemd. Dat gebeurt pas als God tegen Abraham zegt: ‘Neem uw zoon, uw enige, die gij liefhebt, Isaak, en ga heen naar het land Moria, en offer hem aldaar tot een brandoffer.’ Meir …
Drie eeuwen van joods onbehagen
In een verhelderend boek worden levens van joodse sleutelfiguren geregen tot één rijkgeschakeerd verhaal over de emancipatie van joden in landen waar ze niet welkom waren, maar wél slaagden. Het omslag van De weg uit het getto toont een afbeelding van een menora uit een dertiende-eeuwse Hebreeuwse Bijbel uit Spanje. Minder toepasselijk kan bijna niet bij een boek dat gaat over de pogingen …
Het familieleven rond een stofzuiger
Een oma die haar stofzuiger niet wil gebruiken omdat hij het huis vies maakt (er zit stof in!). Die haar bezoek buiten ontvangt om haar huis schoon te houden. Maar die ook haar kleinzoon aanmoedigt om vooral iedere keer een ander meisje mee te nemen (‘Jonge jongens moeten van vriendin wisselen als van sokken’). Het …