Lang geleden, begin jaren negentig van de vorige eeuw, werkte ik mee aan MRM Mensenrechtenmagazine, een maandblad dat was opgericht door (voormalige) redacteurs van Wordt Vervolgd, het ledenblad van Amnesty International. Helaas wist het blad niet voldoende abonnees aan zich te binden en heeft het maar één jaar bestaan. Voor het tweede nummer (februari 1992) interviewde ik …
Tag: Tweede Wereldoorlog
Met opgeheven hoofd. Kunstenaars over de oorlogsjaren
Het is weer mei en dat betekent extra aandacht voor de Tweede Wereldoorlog. Voor het Historisch Nieuwsblad schreef ik een artikel over een enigszins curieuze tentoonstelling over het Nederlandse verzet. Hieronder een fragment: In de Nieuwe Kerk in Amsterdam was in 1946 een expositie over het verzet te zien. Tien kunstenaars toonden uitvoerig het …
Gisèle d’Ailly-van Waterschoot van der Gracht
Op 27 mei 2013 overleed kunstenares Gisèle d’Ailly-van Waterschoot van der Gracht, honderd jaar oud. Vijftien jaar geleden interviewde ik haar in het Nieuw Israelietisch Weekblad (20 februari 1998). Ze kreeg toen een Yad Vashem-onderscheiding omdat ze in haar Amsterdamse grachtenhuis een aantal joodse jongens de oorlog door hielp. Enkelen van die jongens richtten later …
De weeskindertjes van Berthe Meijer
In het prille en iets minder prille begin van ons huwelijksleven raadpleegden wij steevast de recepten van Hugh Jans in Vrij Nederland en van Berthe Meijer in NRC Handelsblad. Vaak knipten we die uit en stopten we ze in onze receptenbak; daar staan ze nog steeds, en sommige gerechten maken we ook nog steeds. Hugh Jans is alweer …
Hoeren en moordenaars. De Israëlische schrijver Aharon Appelfeld over zijn autobiografie
‘En dan is er nog iets’, zegt Aharon Appelfeld (Czernowitz 1932) halverwege het gesprek. ‘Twintig jaar na de oorlog heb ik mijn vader teruggevonden.’ Het is een verrassende mededeling, want hij rept er met geen woord over in zijn autobiografie Het verhaal van een leven. ‘Ik kon er niet over schrijven’, zegt hij. ‘Ik had …
De laatste joden van Litouwen. Terug naar Wilna
Ooit was Litouwen een centrum van joodse cultuur. Nu telt de joodse gemeenschap nog maar 5.000 leden. Een Amerikaanse hoogleraar verhuisde naar Vilnius om te redden wat er te redden is. Hij ontmoette mensen die zestig jaar geen Jiddisch meer hadden gesproken. ‘Fantastisch.’ De synagoge van de Litouwse hoofdstad Vilnius zit vol. De voorzanger zingt …