Sjolem Alejchem (of Sjolom Alejchem, zoals hij volgens Vassallucci’s Jiddische Bibliotheek heet) is vooral bekend als de auteur van Tevje de melkboer, waarop de musical Fiddler on the Roof (Anatevka) is gebaseerd. De melkboer Tevje, een traditionele jood in de Oekraïne aan het eind van de negentiende eeuw, ziet zijn vertrouwde wereld onder zijn handen …
Categorie: Literatuur
Zes weken Jiddisj in New York
Na een paar dagen logeren bij vrienden en familie én een uitstapje naar de Niagara Falls arriveer ik op zondag 22 juni per auto in New York. Als ik vanuit New Jersey op de Lincolntunnel af rijd, zie ik de skyline van Manhattan. Voor het eerst zonder Twin Towers. Ach… Natuurlijk ben ik benieuwd hoe …
Afkicken in Jeruzalem. Roman van David Grossman
David Grossman schrijft graag tweelingboeken. In het ene boek behandelt hij een thema diepgravend en serieus, in het volgende luchtiger, en vaak meer op jongeren gericht. Zo was Het zigzagkind, een avonturenverhaal over een jongen aan het begin van de puberteit, het luchtige antwoord op De grammatica van het gevoel, waarin een jongen van dezelfde …
Het rijke joodse leven
Toen de Amsterdamse Bijenkorf vier jaar geleden een signeersessie hield van joodse auteurs uit verschillende landen, stroomde het publiek massaal toe. Israëlische grootheden als Amos Oz, Meir Shalev en David Grossman hadden niet te klagen over belangstelling, maar er was één waarvoor men zich letterlijk verdrong: Chaim Potok. De Amerikaans-joodse schrijver, die gisteren op 73-jarige …
De laatste joden van Litouwen. Terug naar Wilna
Ooit was Litouwen een centrum van joodse cultuur. Nu telt de joodse gemeenschap nog maar 5.000 leden. Een Amerikaanse hoogleraar verhuisde naar Vilnius om te redden wat er te redden is. Hij ontmoette mensen die zestig jaar geen Jiddisch meer hadden gesproken. ‘Fantastisch.’ De synagoge van de Litouwse hoofdstad Vilnius zit vol. De voorzanger zingt …
‘Geluk is saai’. Yehoshua Kenaz over verloren liefdes in Tel Aviv-Noord
Vorig jaar verscheen de Israëlische schrijver Yehoshua Kenaz voor het eerst in Nederlandse vertaling. Met Naar de katten, een schitterende roman over de lichamelijke aftakeling van een oude vrouw. In januari volgde Voor al uw liefdesverdriet, waarin bewoners van een flatgebouw in Tel Aviv centraal staan. Voor al uw liefdesverdriet begint met de …
Don Quichot zoekt het beloofde land
De Raad van Europa heeft het Jiddisch uitgeroepen tot officiële minderheidstaal, die voor uitsterven behoed moet worden. Tijdens een congres in Straatsburg vorig jaar november verkondigden hoogwaardigheidsbekleders hoe belangrijk het is om de studie van het Jiddisch te bevorderen en de taal levend te houden. Intussen is het Jiddisch als moedertaal aan het uitsterven, zeker …
Geen Jiddisj op de openbare weg. Interview met Dovid Katz
Wie zich de afgelopen twintig jaar serieus met Jiddisj bezig wilde houden, bracht veelal een paar maanden – of langer – door in Oxford, bij Dovid Katz. Katz is een begrip in de wereld van het Jiddisj. Hij stelt hoge eisen aan zijn studenten, hij gaat conflicten met collega’s niet uit de weg, maar over …
Oud en eenzaam
In een serie besprekingen van boeken die in het literaire hoogseizoen ten onrechte onopgemerkt bleven deze week `Naar de katten’ van de Israëlische schrijver Yehoshua Kenaz (uit het Hebreeuws vertaald door Shulamith Bamberger, Arena, 303 blz. ƒ45,-) Schrijvers die het proces van het oud worden van binnenuit beschrijven zijn niet dik gezaaid. Maar als een …
‘Met woorden kun je niets genezen’
De Israëlische auteur David Grossman schreef een liefdesverhaal in briefvorm, ‘om te kijken hoe ver je kunt komen met woorden.’ Jij bent mijn mes was een succes in Israël en is nu vertaald in het Nederlands. David Grossman lijkt een tikkeltje beledigd door de vraag waarom hij uitgerekend zo’n kinderlijke, verwende man vol zelfmedelijden als hoofdpersoon …
