Spellingadvies

Hebreeuws en Jiddisj worden geschreven in Hebreeuwse letters. Wil je Hebreeuwse of Jiddisje woorden weergeven in een Nederlandse tekst, dan moet je ze transcriberen. Vaak kom je zulke woorden tegen in een Engelse transcriptie. Die kun je natuurlijk overnemen, maar je kunt ook een transcriptie gebruiken die meer in overeenstemming is met het Nederlandse spellingsysteem. In 2002 heeft een werkgroep van de Stichting Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands hiervoor – in samenwerking met onder meer de Nederlandse Taalunie en de redactie van Van Dale – een transcriptievoorschrift ontwikkeld. Ik maakte deel uit van die werkgroep. Het transcriptievoorschrift is vastgelegd in Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands (samenstelling Henk Heikens e.a., Sdu Uitgevers, Den Haag 2002), in de wandeling het Oranje Boekje, een soort aanvulling op het Groene Boekje, en tevens een woordenboek. Dit boekje is al jaren uitverkocht. Maar er is in 2008 een opvolger gemaakt, Sofeer, een uitgebreide versie van het Oranje Boekje, dat bovendien een spellingchecker voor Microsoft Office voor Windows bevatte. Maar ook die raakte verouderd. Daarom was het tijd voor een update. En die is er nu. Sofeer, het online woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands. Ondergebracht bij het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Het woordenboek, de leidraad en de transcriptievoorschriften zijn herzien en up-to-date gebracht. Er zijn echter geen nieuwe lemma’s aan toegevoegd. Ook de spellingchecker is verdwenen: die werd niet meer ondersteund door Microsoft. Maar de website heeft nog genoeg moois te bieden. De website wordt technisch onderhouden door het INT. Inhoudelijk zullen er geen wijzigingen worden aangebracht in de website, tenzij het om de verbetering van aperte fouten gaat. Wel is het mogelijk om vragen te stellen, opmerkingen te maken of een advies op maat te krijgen via de Contactpagina.

Zoals gezegd ben ik een van de auteurs van het Oranje Boekje en van Sofeer. Ik heb daarnaast al heel wat vertalers uit diverse talen geadviseerd die geconfronteerd werden met ‘joodse’ woorden of begrippen. Amerikaans-Jiddisj is iets anders dan Pools-Jiddisj of Nederlands-Jiddisj. Voor de spelling van dergelijke woorden zijn niet altijd pasklare oplossingen, maar met een goed advies is meestal wel een bevredigende oplossing te bedenken. Dus heb je vragen over de transcriptie of de betekenis  van Hebreeuwse of Jiddisje woorden of andere woorden of begrippen met een ‘joods karakter’ waarop je in Sofeer geen antwoord vindt, dan kun je bij mij terecht. Vul in dit geval je vraag en je gegevens hieronder in.