Bij de Zandvoort Circuit Run op 30 maart zullen ze weer prominent aanwezig zijn: ruim veertig kinderen in rode jacks en witte shirtjes. In estafette rennen ze rondjes om het circuit en volbrengen zo gezamenlijk een marathon. Tijdens de Egmond Halve Marathon op 13 januari waren ze ook al actief: de ambassadeurs van Kids Chain for Diabetes.
Egmond was niet de eerste gezamenlijke activiteit van Kids Chain for Diabetes. Het begon op 4 november 2007, toen ruim veertig Nederlandse kinderen met suikerziekte in estafette de Athens Classic Marathon liepen. Elk kind liep minimaal één kilometer, met een gezamenlijke finish in het Panathinaikon-stadion. Een van hen was Vincent Gorka (16): ‘Ik werd in de herfstvakantie gebeld door de diabetesverpleegkundige van het ziekenhuis waar ik onder behandeling ben, of ik wilde meedoen aan de marathon in Athene een paar weken later. Het leek me meteen leuk. En gewoon onder schooltijd!’ Vincent was vol vertrouwen dat het hem zou lukken. ‘Ik doe aan tennis en aan waterpolo, dus ik heb een goede conditie. Uiteindelijk heb ik vijf kilometer gelopen. Aan het eind, bij de binnenkomst in het stadion, liepen we allemaal mee. Dat was heel bijzonder!’
Vincent is een van de oudere deelnemers. Maar er doen ook jongere kinderen mee, zoals Mila van Kooij (8). Zij wist niet eens wat een marathon was toen haar gevraagd werd of ze mee wilde naar Athene: ‘Mama vond het een leuk idee en later vond ik dat ook. Ik heb wel drie kilometer gelopen. Eerst één en later nog één. Daarna was ik wel erg moe, maar toen we bij het stadion kwamen, wilde ik die laatste kilometer ook nog lopen.’
De drijvende kracht achter Kids Chain for Diabetes is Annabelle Slingerland. Ze doet onderzoek naar erfelijke vormen van diabetes aan de universiteit van het Engelse Exeter, in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en het Leids Universitair Medisch Centrum. Vorig jaar zocht ze naar een bijzondere manier om aandacht te vragen voor het Jaar van de Kinderdiabetes in 2008. ‘Ik wilde kinderen op de voorgrond plaatsen. We zijn vooral gefocust op de behandeling en vergeten soms dat kinderen zelf ook veel kunnen.’ Op een diabetescongres in Griekenland kwam ze op het idee van de estafettemarathon: ‘Ik heb zelf een aantal marathons gelopen en wist hoe gaaf het was om te lopen en de finish te halen. Hardlopen is bovendien een simpele sport waar je weinig voor nodig hebt. Het concept was: de kinderen zelf verantwoordelijkheid geven, als ambassadeurs voor Kids Chain, de ouders, medische professionals, sportorganisaties en instanties voor gezonde voeding er als een ketting omheen, met als voornaamste doelen: kinderen positieve kracht en tools voor zichzelf aanreiken, geld inzamelen voor het onderzoek naar de oorzaken en behandeling van diabetes en aandacht voor educatie en beleid.’
Is hardlopen eigenlijk wel goed als je diabetes hebt? De kinderen zelf voelen zich er vooral mentaal beter door: ‘Het geeft een kick als je een medaille krijgt.’ Maar volgens Annabelle varen ze er ook lichamelijk wel bij: ‘Door beweging verbrandt de suiker in je bloed sneller, zodat je minder insuline nodig hebt en minder gevaar loopt om dik te worden. Ook wordt de kans op hart- en vaatziekten kleiner.’
Annabelle besloot ziekenhuizen te benaderen waar kinderen met diabetes werden behandeld. Elk ziekenhuis kreeg het verzoek om één kind tussen de vijf en achttien jaar te sponsoren voor deelname aan de marathon. Bijna liep het mis doordat Annabelle na een ongeluk zelf in het ziekenhuis belandde. Maar zodra ze enigszins op de been was, ging ze er weer tegenaan. ‘Ik had nog maar weinig tijd. De ziekenhuizen vonden het wel érg snel gaan, maar uiteindelijk wilden ze bijna allemaal meewerken. Ze mochten zelf bepalen welke kinderen ze uitkozen. Sommige ziekenhuizen kozen voor een representatief kind dat goed voor de dag kan komen, andere wilden juist een kind een kans geven dat het minder makkelijk heeft en misschien niet overal goed in is.’
De uitverkoren kinderen vonden het meteen geweldig, en – minstens zo belangrijk – vrijwel alle ouders ook. Het is mede aan hun enthousiasme te danken dat het project succesvol van start gegaan is. ‘Het is belangrijk dat diabetes ook eens in verband gebracht wordt met iets leuks’, zeggen diverse ouders. ‘Dat je je bezighoudt met het uitzoeken van de hardloopkleding in plaats van de voor- en nadelen van spuiten of pompjes.’
Door de gezamenlijke ervaring in Athene werd een band gesmeed tussen kinderen én ouders. ‘Je begrijpt elkaar,’ zegt Vincent, die voorheen nooit behoefte had om iets samen te doen met andere diabetespatiënten, ‘je praat makkelijker over je suikerziekte. Je weet ook van elkaar hoe je moet reageren als iemand een hypo krijgt, wat zeker bij het sporten nog wel eens voorkomt.’ Joke van Asch, moeder van de veertienjarige Patrick: ‘Op school en bij een gewone sportvereniging hebben ze vaak weinig begrip of zijn ze bang dat er wat gebeurt. Dat heeft weer invloed op het gedrag van mijn zoon. Maar hier heeft hij het heel fijn.’ Patrick zelf beaamt dat. Hoewel hij nooit eerder had hardgelopen, wil hij, net als Vincent, meer gaan trainen om bij volgende evenementen niet alleen de verplichte één kilometer te kunnen lopen, maar misschien wel het hele parcours.
De sfeer was zo goed dat al in Athene besloten werd het niet bij die ene keer te laten. Annabelle: ‘Ik moest eigenlijk nog revalideren nam mijn ongeluk, maar iedereen was zo enthousiast dat ik doorgegaan ben.’ Om haar te ontlasten besloten de ouders op een dakterras in Athene om een kernteam te vormen dat volgende evenementen mede zou organiseren. Tot nu toe waren dat de Olympisch Stadionloop in Amsterdam, de Egmond Halve Marathon, de Kruikenloop in Tilburg en nu dus de Zandvoort Circuit Run. In Zandvoort zal ook een team uit Griekenland meelopen. Verder staat onder meer de Dam tot Damloop op het programma, waarvoor eveneens buitenlandse teams worden uitgenodigd. Het klapstuk moet een wedstrijd in Peking worden, tijdens of na de Olympische Spelen.
Nu lijdt naar schatting een op de tachtig kinderen in Nederland aan suikerziekte. Wat hebben die kinderen aan Kids Chain? Kan het geld dat in verre reizen voor een kleine groep wordt gestopt niet beter meteen gebruikt worden voor diabetesonderzoek? Annabelle: ‘Voor de evenementen krijgen we vooral steun in natura, zoals busvervoer, kleding en medische ondersteuning. De kinderen trekken als ambassadeurs niet alleen de aandacht van potentiële geldgevers, maar zoeken zelf ook sponsors in hun omgeving. Voor Zandvoort hebben we een informatiepakketje voor bedrijven samengesteld. En ook individuele lopers kunnen zich laten sponsoren voor Kids Chain.’
En het is zeker de bedoeling om meer kinderen met diabetes bij Kids Chain te betrekken, vertelt Annabelle: ‘Op 7 en 8 juni organiseren we in samenwerking met de Atletiekunie National Explosure. Dan organiseren we in elke provincie een marathon waaraan veel meer kinderen kunnen deelnemen.’
Kids Chain for Diabetes; giro 42195; www.kidschain.nl
Gepubliceerd in Le Champion april 2008
